1 \documentclass[a5paper,twoside,openany]{book}
5 \usepackage{marginnote}
8 \usepackage{tikzpagenodes}
10 \usepackage[switch*,pagewise,modulo]{lineno}
12 \usepackage[classiclatin]{babel}
31 % set default font and line spacing
32 \renewcommand{\rmdefault}{ptm}
36 % default "empty" style to use for front pages
37 \fancypagestyle{empty}{
38 \fancyhf{} % clear all header and footer fields
39 \renewcommand{\headrulewidth}{0pt}
40 \renewcommand{\footrulewidth}{0pt}
44 % redefine \cleardoublepage so the pages created are completely empty
46 \renewcommand{\cleardoublepage}{
60 \renewcommand{\maketitle}{
63 \MakeUppercase{\LARGE\@author}
64 \\ {\Huge \@title \par}
73 % formatting of table-of-contents entries
74 \titlecontents{chapter}
75 [0pt] % left margin from left page margin
76 { \thispagestyle{empty}} % above-code / global formatting
77 {} % numbered-entry-format
78 {} % numberless-entry-format
79 { % what happens after title
80 \titlerule*[0.5pc]{.} % a dotted line of 1pc between-dot distances
81 \contentspage % the page number
85 % chapter title format
86 \titleformat{\chapter}
88 {\large\centering} % title formatting
89 {} % section label (e.g. "Chapter")
90 {0pt} % distance between label and title body
91 {\chappic\MakeUppercase} % code preceding title body
92 [] % code succeeding title body
93 \titlespacing{\chapter}
96 {\baselineskip} % bottom margin
97 \newcommand{\newcontentsname}[1]{ % if we want to customize the ToC title
98 \AtBeginDocument{\renewcommand{\contentsname}{#1}}
102 % build first book pages and set up formatting for chapters following
103 \newcommand{\bookstart}{
111 \AddEverypageHook{\drawmarginsep}
116 % highly customized \chapter wrapper
117 \newcommand{\mychapter}[4]{ % picture, chapter title, ad capitulum
118 % if picture path given, build \chappic command and \chappicheight, else empty them
119 \ifx& % \ifx checks if succeeding items are the same, i.e. &==& _if_ %1/picture argument is empty
120 \renewcommand{\chappic}{\relax}
121 \settoheight{\chappicheight}{0}
123 \renewcommand{\chappic}{\vspace{-2\baselineskip}\\\includegraphics[width=\textwidth]{pics/#1}\\} % beware, carefully calibrated whitespace
124 \settoheight{\chappicheight}{\chappic}
127 \newpage % ensures markboth arguments are correct ones
129 % call chapter with only chapter title, add subtitle below
131 \vspace{-\baselineskip}
136 \vspace*{-\baselineskip}
137 % ensure first paragraph stars non-indented
139 \\ % necessary for unknown reason to make \noindent work
141 \newcommand{\chappic}{} % used in \titleformat to insert chapter picture before title body _if_ re_set by chapter command as non-empty
142 \newlength{\chappicheight} % used by marginnote positioning next to chapter picture
145 % marginalia formatting
146 \renewcommand\linenumberfont{\normalfont\small}
147 \let\oldmarginnote\marginnote
148 \renewcommand\marginnote[1]{
149 \oldmarginnote{\setstretch{1} #1}
151 \let\oldmarginpar\marginpar
152 \renewcommand\marginpar[1]{
153 \oldmarginpar{\setstretch{1}\RaggedRight #1}
155 % use \marginnote for marginalia on/next to the chapter pic itself
156 \newlength{\chapterpicnoteoffset}
157 \newcommand{\chapterpicnote}[2]{
158 \setlength{\chapterpicnoteoffset}{\dimexpr-\chappicheight-4\baselineskip}
161 \setlength{\chapterpicnoteoffset}{\dimexpr+\chapterpicnoteoffset+#1\baselineskip}
164 \marginnote{\\#2}[\chapterpicnoteoffset]
166 \marginnote{\raggedright \\#2}[\chapterpicnoteoffset]
171 % default chapter style
172 \fancypagestyle{fancy}{
173 \renewcommand{\headrulewidth}{1pt}
174 \fancyheadoffset[LE]{\dimexpr\marginparsep+\marginparwidth\relax}
175 \fancyheadoffset[RO]{\dimexpr\marginparsep+\marginparwidth\relax}
176 \fancyfootoffset[LE]{\dimexpr\marginparsep+\marginparwidth\relax}
177 \fancyfootoffset[RO]{\dimexpr\marginparsep+\marginparwidth\relax}
178 \fancyhf{} % clear all header and footer fields
179 \fancyhead[LE]{\leftmark}
180 \fancyhead[RO]{\rightmark}
181 \fancyfoot[LE,RO]{\thepage} % page number
183 \renewcommand{\chaptermark}[1]{\relax} % empty automatically inserted chapter label
184 \assignpagestyle{\chapter}{fancy}
187 % draw vertical margin separator lines
188 \newlength{\halfmarginparsep}
189 \setlength{\halfmarginparsep}{\dimexpr\marginparsep / 2 \relax}
190 \newcommand{\drawmarginsep}{
191 \begin{tikzpicture}[remember picture, overlay]
193 \draw [line width=1pt] ([xshift=\halfmarginparsep]current page header area.south east) -- ([xshift=\halfmarginparsep]current page text area.south east);
195 \draw [line width=1pt] ([xshift=-\halfmarginparsep]current page header area.south west) -- ([xshift=-\halfmarginparsep]current page text area.south west);
201 % some shortcuts to make the code less obtrusive inside the texts
202 \newcommand{\vs}[1]{\vspace{#1\baselineskip}\\}
203 \newcommand{\vsnonl}[1]{\vspace{#1\baselineskip}}
204 \newcommand{\marpicnonl}[2]{\includegraphics[width=#1\marginparwidth]{pics/#2}}
205 \newcommand{\marpic}[2]{\marpicnonl{#1}{#2}\\}
208 \title{FABVLAE ADDENDAE}
211 \newcontentsname{INDEX FABVLARVM}
214 \mychapter{provrom.png}{PROVINCIAE ROMANAE}{AD CAPITVLVM I}{}
218 litterae \emph{nōn} Rōmānae: u, U, v
220 V/v \emph{et} U/u $\leftarrow$ V
222 v = V in\\PROVINCIA (prōvincia)
224 u = V in\\CAPITVLVM (capitulum)
226 \emph{ad} capitulum prīmum:
228 \marpic{}{frpag1.png}
230 DIODŌRUS: Ubi est imperium Rōmānum?
231 \\ SEXTUS: In Italiā est.
232 \\ DIODŌRUS: Est. Et ubi est?
233 \\ QUĪNTUS: In Āfricā est. In Galliā quoque est!
234 \\ DIODŌRUS: Est. Suntne prōvinciae Rōmānae, Āfrica et Gallia?
235 \\ SEXTUS, QUĪNTUS: Sunt!
236 \\ DIODŌRUS: Num Germānia quoque prōvincia Rōmāna est?
238 \\ DIODŌRUS: Nōn est. Germānia in Eurōpā, sed in imperiō Rōmānō nōn est. Sed magnum imperium Rōmānum est, et multae sunt prō\-vinciae Rōmānae.
239 \\ QUĪNTUS: Numerus magnus est! Nōnne\marginpar{nōnne = nōn-ne} Hispānia quoque prō\-vincia Rōmāna est?
241 \\ SEXTUS: Hispānia magna est. Multa et magna oppida in Hispāniā sunt, et fluvīi multī et magnī!
242 \marginpar{parva $\leftrightarrow$ magna\\pauca $\leftrightarrow$ multa}
243 \\ MĀRCUS: Quid? Pauca oppida in Hispāniā sunt, et fluviī parvī.
244 \\ DIODŌRUS: Pauca oppida in Hispāniā sunt, sed non parva. Parvī sunt fluviī, sed nōn paucī. Magnae silvae quoque in Hispāniā sunt.
245 \\ QUĪNTUS: Nōnne Graecia est prōvincia Rōmāna?
246 \\ DIODŌRUS: Est. Multae sunt īnsulae Graecae in imperiō Rōmānō.
247 \\ MĀRCUS: Sed parvae sunt!
248 \marginpar{\marpic{}{forest.png}silva, silvae}
249 \\ DIODŌRUS: Sunt in Graeciā īnsulae parvae, et sunt magnae quoque īnsulae.
250 \\ QUĪNTUS: Suntne īnsulae Graecae in ōceanō Ātlanticō?
252 \marginpar{\emph{īnsula} Britannia:\vs{0.5}\marpicnonl{0.5}{britannia-insula.png}\vs{1.5}\emph{nōn} prōvincia \\Britannia:\vs{}\marpic{0.65}{britannia-provincia.png}\emph{prōvincia} Britannia\\(in īnsulā Britanniā)}
254 \\ DIODŌRUS: Num in ōceanō Ātlanticō sunt īnsulae Graecae? Nōn sunt.
255 \\ QUĪNTUS: Suntne īnsulae Rōmānae in ōceanō Ātlanticō?
256 \\ MĀRCUS: Sunt! Nōnne Britannia est?
257 \\ DIODŌRUS: Est īnsula Britannia, et est prōvincia quoque Britannia, in īnsulā Britanniā. Sed īnsula nōn parva est. Sunt multae silvae et multī fluvii in īnsulā, sed nōn in prōvinciā. Silvae et fluviī nōn in prōvinciā nōn sunt Rōmānī. Nōnne prōvincia Britannia Rōmāna est? Est. Num īnsula Rōmāna est?
258 \\ SEXTUS, QUĪNTUS: Nōn est!
260 \\ DIODŌRUS: Nōn est.
262 \mychapter{domina.png}{DOMINA EVROPAE}{AD CAPITVLVM II}{}
263 \chapterpicnote{3}{Ecce domina Rōma!}
264 Ubi sunt fīliī et fīliae Eurōpae, Āfricae, Asiaeque?
266 \begin{tikzpicture}[x=0.25\marginparwidth,y=3\baselineskip]
267 \node[align=center] (mater) at (0,2) {māter\\ancilla};
268 \node[align=center] (pater) at (2,2) {pater\\nōn\\servus};
269 \node[align=center] (liberi) at (1,0) {filiae ancillae,\\filiī servī};
270 \draw (mater.south) -- (0,1) -- (1,1) -- (liberi.north);
271 \draw (pater.south) -- (2,1) -- (1,1);
274 \begin{tikzpicture}[x=0.25\marginparwidth,y=3\baselineskip]
275 \node[align=center] (mater) at (0,2) {māter\\nōn\\ancilla};
276 \node[align=center] (pater) at (2,2) {pater\\servus};
277 \node[align=center] (liberi) at (1,0) {nōn ancillae,\\nōn servī};
278 \draw (mater.south) -- (0,1) -- (1,1) -- (liberi.north);
279 \draw (pater.south) -- (2,1) -- (1,1);
283 Sunt in imperiō Rōmānō: Sunt servī et ancillae familiārum Rōmānārum. Magnus numerus est servōrum ancillārumque. Virī Rōmānī dominī servōrum sunt Graecōrum Hispānicōrum Britannicōrum cēterā\-rumque prōvinciārum. Rōma domina est multārum mag\-nārum prōvinciārum. Multae fēminae et multī virī prōvinci\-ārum Rōmae ancillae et servī sunt.
285 Līberī Iūliī Aemiliaeque nōn sunt servī, nōn sunt ancillae. Sed multī puerī sunt servī, multae puellae sunt ancillae in imperiō Rō\-mānō. Cuius fīlius servus est? Ancillae fīlius servus est. Estne servī fīlius servus quoque?
287 Germānia nōn est prōvincia Rōmāna. Suntne virī Germāniae dominī? Suntne servī? Suntne fēminae Germāniae dominae? Suntne ancillae?
289 \mychapter{}{LIBRI LIBERORVM}{AD CAPITVLVM II}{}
290 \marginpar{librī $\neq$ līberī}
291 Ecce liber antīquus. Est liber Iūliae. Quis est titulus librī puellae? `FEMINAE ANTIQVAE' est. Quot vocābula in titulō sunt librī antīquī? Duo.
293 Ecce liber novus. Est liber Quīntī. Quis est titulus librī puerī? `VIRI IMPERII ROMANI' est. Quot vocābula in titulō librī novī sunt? Tria sunt. Quot syllabae in vocābulō sunt prīmō? Duae sunt.
295 \marginpar{\marpic{0.5}{single-book.png}ūnus liber\vs{}\marpic{0.5}{two-books.png}duo librī}
297 Iūlia et Quīntus fīlia fīliusque sunt. Fīliae et fīliī līberī sunt. Librī Iūliae Quīntīque sunt librī līberōrum.
299 Quot sunt librī līberōrum? Num trēs sunt? Nōn trēs, sed duo sunt. Quot sunt librī novī? Ūnus est.
301 Quot sunt pāginae librōrum līberōrum? Centum sunt. Quot sunt capitula in librō Iūliae? Sex sunt. Quot sunt vocābula in librō puerī? Mīlle sunt.
303 Quīntus: ``Ecce liber meus magnus est!''
304 \marginpar{\marpic{0.5}{child.png}ūnus …?\vs{}\marpic{0.5}{children.png}duo līberī}
306 Iūlia: ``Liber tuus nōn magnus, sed parvus est. Liber meus magnus est.''
308 Quīntus: ``Pāginae librī meī sunt multae. Pāginae librī tuī paucae sunt.''
310 Iūlia: ``Sed pāginae librī meī sunt magnae, et sunt parvae pāginae librī tuī.''
312 Quī sunt titulī librōrum līberōrum? Suntne Iūlia Quīntusque līberī librōrum?
314 \mychapter{}{NVM DOMINVS PLORAT?}{AD CAPITVLVM III}{}
315 Batiātus, quī dominus est, dormit.
317 Naevia, quae ancilla est, cantat. Iam nōn dormit Batiātus, quia eam audit. Īrātus venit et eam pulsat. Plōrat Naevia.
319 Crīxus, quī servus est, rīdet. Batiātus, quī Crīxum audit, eum vocat: ``Servus probus nōn rīdet!'' Pulsat Crīxum. Plōrat Crīxus. Batiātus: ``Vir nōn plōrat!'' Crīxum verberat. Iam nōn plōrat Crīxus.
321 \marginpar{\marpic{}{pulsat.png}Ancillam pulsat.}
323 \marginpar{\marpic{}{verberat.png}Servum verberat.}
325 Venit Spartacus. Est servus quoque. Videt Naeviam Crīxum\-que, quem interrogat: ``Cūr Naevia plōrat? Quis eam pulsat?'' Respondet Crīxus: ``Batiātus eam pulsat, mēque verberat.'' Spartacus eum interrogat: ``Quid? Tē verberat? Cūr Crīxus nōn Batiātum verberat? Fū! Vir probus verberat virum quī fē\-minam pulsat.'' Crīxus respondet: ``Quia servus dominum nōn verberat.'' Spartacus īrātus: ``Improbum est!''
327 Dormit Batiātus. Venit Spartacus. Verberat Batiātum.
329 Venit Crīxus, videt Spartacum, videtque Batiātum, quī plōrat et quem verberat Spartacus. Rīdet Crīxus et vocat Batiātum: ``Fū! Vir nōn plōrat!'' Batiātum verberat quoque.
331 \marginpar{Est Naevia \emph{quam} Batiātus pulsat.\vs{}Est Batiātus \emph{quem} Spartacus verberat.\vs{}Quid est \emph{quod} \\Naevia videt?}
333 Venit Naevia. Ecce servus verberat dominum, et plōrat dominus! Naevia Batiātum pulsat, et rīdet: ``Dominus quī plōrat et quem verberat servus nōn dominus est, sed servus!'' Cantat: ``Iam Spartacus Crīxusque dominī novī sunt, et Naevia domina nova est, et Batiātus servus meus est! Hahahae!''
335 \mychapter{}{DOMINI NOVI}{AD CAPITVLVM IV}{(et fābulam anteriōrem `NVM DOMINVS PLORAT?')}
336 Crīxus: ``Batiāte, ubi est pecūnia?''
338 Tacet Batiātus. Spartacus baculum eius sūmit, Batiātumque rūr\-sus verberat. Eum vocat: ``Batiāte!''
340 Batiātus nullum vocābulum respondet, tantum plōrat.
342 Naevia: ``Ecce sacculum eius! Vidē, hīc! Habet pecūniam suam in sacculum suum!''
344 Sūmit sacculum eius Naevia.
346 Crīxus: ``Num vacuus est?''
348 Spartacus imperat: ``In mēnsā pōne!''
350 Naevia respondet: ``Nōn sacculus tuus, sed meus est.''
352 Spartacus rūrsus imperat: ``Eum pōne!''
354 Naevia tacet, et pāret.
356 Sunt nummī in sacculō. Crīxus: ``Quot nummī sunt?''
358 Naevia numerat: ``Sunt decem nummī!''
360 Sunt laetī Spartacus, Crīxus, Naeviaque, quia numerus num\-mōrum magnus est. Sed sunt trēs hominēs Naevia Spartacus Crī\-xus\-que. Quem numerum nummōrum habet ūnus homō? \marginpar{\marpic{0.75}{vitruvian.png}homō, hominēs}
362 Sūmit Spartacus prīmum nummum. ``Sūme nummum secundum, Crīxe.'' Is sūmit. ``Sūme nummum tertium, Naevia.'' Sūmit.
364 Sunt septem nummī in sacculō. Rūrsus ūnum sūmit Spartacus, ūnum sūmit Crīxus, ūnum Naevia.
366 Sunt quattuor nummī in sacculō. Rūrsus sūmit Spartacus, sūmit Crīxus, sūmit Naevia.
368 Est ūnus tantum nummus cēterus in sacculō. Cuius nummus est? Tacet Spartacus, tacet Crīxus, tacet Naevia.
370 Rīdet Crīxus, et sūmit nummum. Num nummus eius est? Īrātī sunt Spartacus Naeviaque. Sūmit baculum Spartacus.
372 Sed ecce, pōnit Crīxus nummum in nāsō\marginpar{nāsus} Batiātī. Iam rīdet Spartacus, iam rīdet Naevia. Crīxus: ``Probus servus est Batiātus. Batiāte, probe serve – sūme nummum tuum!'' Tacet Batiātus, et pāret.
374 Sed audī, vocat fēmina: ``Batiāte!'' Est Seppia quae vocat, fīlia Batiātī. Iam nōn rīdet Spartacus, neque rīdet Naevia.
376 Crīxus: ``Fū! Fīlia adest.''
378 Spartacus: ``Nōn iam adest. Sed venit. Nōn iam audit neque videt quod hīc est. Tacē.''
380 Batiātus fīliam suam vocat: ``Seppia! Sep…!'' Pulsat eum rūrsus Naevia.
382 Spartacus: ``Tacē, Batiāte. Nullum verbum respondē.''
384 Seppia rūrsus vocat: ``Batiāte? Respondē!'' Nōn iam videt Batiātum neque videt Spartācum Crīxumque. Sed videt Naeviam, quae venit.
386 Salūtat Seppiam Naevia: ``Salvē!''
388 Nōn salūtat Naeviam Seppia, tantum eam interrogat: ``Batiātus adest?''
390 Naevia: ``Hīc nōn est. Abest.''
392 Seppia: ``Nōnne\marginpar{nōnne = nōn-ne} mē vocat? Vir mē vocat!''
394 Rīdet Naevia: ``Nōn Batiātus est quī tē vocat. Est Crīxus, quī laetus est, quia tē videt.''
396 Seppia: ``Quid? Improbum Crīxum! Servus fīlīam dominī suī nōn vocat. Fū!''
398 Discēdit Seppia īrāta. Discēdit Naevia laeta.
400 \mychapter{}{VILLA VACUA}{AD CAPITVLVM V}{}
401 Ubi sunt ancillae, ubi servī? Ubi sunt māter et pater, Quīntus Mārcusque? Nūllum audit, nūllum videt. Vocat: ``Māter! Pater! Quīnte! Mārce! Respondite!'' Nūllī respondunt. Absunt. Sōla est Iūlia in vīllā vacuā.
403 Nōn dēlectat Iūliam. Cūr discēdunt, cūr sine eā? Nōnne amant fīliam suam, quae eōs amat? Plōrat Iūlia sōla. Num discēdunt quia foeda est puella, et improba? Plōrat et plōrat.
405 Rūrsus vocat servōs ancillāsque. Venit in cubicula eōrum, venit in ātrium, in cubicula Mārcī Quīn\-tī\-que, in cubiculum Iūliī Aemiliaeque. Venit ad fenestram: Ecce hortus magnus est. Hortus magnus Iūliam nōn dēlectat. Discēdit ab fenestrā et rūrsus in ātrium venit.
407 Videt aquam in impluviō, et ad impluvium venit. Pulsat aquam. Num iam plōrat? Nōn plōrat, sed rīdet: Amat quod agit, et nūlla ancilla, nūlla māter adest quae eam vocat: ``Iūliā! Improba est puella quae aquam pulsat!'' Iam aqua nōn tantum in impluviō est, sed etiam ex impluviō. Pulsat et pulsat Iūlia aquam, et iam magna est aqua in ātriō, et impluvium vacuum.
409 Discēdit Iūlia ex ātriō, et ad peristȳlum venit. Hortum magnum quī ex villā est nōn amat, sed hortus parvus in peristȳlō eam dēlectat. Dēlectant eam līlia hīc, quae amat, et rosae, quās carpit. Carpit multās rosās, et multa līlia etiam, et ea numerat: ``Ūnum, duo, tria, quattuor, …''
411 Respondet: ``Quīnque.''
413 Tacet Iūlia. Quid? Quī respondet? Tacet et audit.
415 Nūllum audit. Rīdet Iūlia. Sōla est!
417 Rūrsus numerat: ``Sex, septem, octō …''
419 Respondet: ``Novem.''
421 Rūrsus tacet Iūlia. Iam nōn rīdet. Audit et audit. Videt līlia et rosās. Sunt multae, sunt pulchrae. Tacent. Sed … num eae eam vident? Iūlia audit.
425 Cantant! Līlia cantant!
431 ``Tacē! Ō improbam ancillam! Ecce iam nōn dormit mea puella.''
433 Aemilia īrāta est, quia Dēlia cantat. Et ecce Mārcus rīdet Iūliam, quia nōn iam dormit. Quīntus: ``Ō Mārce! Improbus est puer quī puellam rīdet!'' Sed dēlectat Iūliam, quia adest familia, et nōn iam sōla est. Rīdet quia Mārcus rīdet – rīdet cum Mārcō. Mārcus: ``Cūr Iūlia mē rīdet?'' Īrātus Quīntum pulsat.